13/10/12

Κατηγορούμενο

 Το κατηγορούμενο είναι ένα επίθετο , συνήθως, (αλλά μπορεί να είναι και ουσιαστικό ή μετοχή), που προσδίδει μια ιδιότητα στο υποκείμενο ή στο αντικείμενο. Τα ρήματα που συνδέουν το κατηγορούμενο με το υποκείμενο ονομάζονται συνδετικά .


            Ποια είναι τα κυριότερα συνδετικά ρήματα; Τα κυριότερα συνδετικά ρήματα είναι: Είμαι, γίνομαι , θεωρούμαι, φαίνομαι , μοιάζω, γεννιέμαι , βρίσκομαι, διορίζομαι , εκλέγομαι, αποδεικνύομαι , κληρώνομαι, χρηματίζω , λέγομαι, καλούμαι , ονομάζομαι, κρίνομαι , υπήρξα
             Κατηγορούμενο έχουν μόνο τα συνδετικά ρήματα. Όλα τα άλλα ρήματα έχουν αντικείμενο, αρκεί να είναι μεταβατικά
            Το κατηγορούμενο μπαίνει σε πτώση ονομαστική, αν χαρακτηρίζει το υποκείμενο, ή σε πτώση αιτιατική, αν χαρακτηρίζει το αντικείμενο.
Παραδείγματα : Το κατηγορούμενο μπορεί να είναι:
  • Ουσιαστικό π.χ. Ο Πάνος είναι δάσκαλος .
  • Επίθετο π.χ. Η δασκάλα φαίνεται καλή .
  • Μετοχή π.χ. Ο ουρανός είναι συννεφιασμένος .
  • Αριθμητικό π.χ. Τα παιδιά της τάξης είναι δεκαπέντε .
  • Αντωνυμία π.χ. Αυτό δεν είναι τίποτα .
  • Επίρρημα π.χ. Το δωμάτιο ήταν άνω κάτω.
  • Εμπρόθετος προσδιορισμός π.χ. Το δαχτυλίδι είναι από χρυσάφι.
  • Πρόταση π.χ. Ήταν να τον λυπάται κανείς.
                                                                               
            Για να βρούμε το κατηγορούμενο του ρήματος ρωτούμε τι είναι το υποκείμενο. Πχ. Ο Παύλος είναι μουσικός.
Τι είναι ο Παύλος ;Είναι μουσικός (επομένως «μουσικός» είναι το κατηγορούμενο)